Monte Rosa?

“Quello? Quello è il Monte Bianco”, zegt Gerardo. Gerardo is de vader van onze buurman Elton. Gerardo is mijn voorbeeld Italiaan, zelfverzekerd, mooie snor. Bij Gerardo schijnt altijd de zon.

Ik heb hem net gevraagd of hij weet op welke bergen wij uitkijken. Gerardo zal het toch wel weten. Hij woont hier al zijn hele leven. Toch twijfel ik. Mijn kompas wijst naar het Noorden. Dat wijst eerder op het Monte Rosamassief of de Cervino. De Mont Blanc is toch meer naar het Noordwesten. Maar wie ben ik om te twijfelen aan het oordeel van een geboren en getogen residente da Ponti?

Uitzicht Ponti

Toch vind ik geen rust. Het is nu al onze derde zomer in Ponti. Het is één van die zeldzame kristalheldere dagen in augustus. Tussen twee heuvels doemen de sneeuwtoppen weer op. Nog steeds kan ik mijn gasten geen zekerheid geven. Ik besluit dat ik zo’n zomer niet nog eens wil meemaken. Ik overleg met Agnes en ze vindt het een goed idee. We rijden er naar toe!

Zo gezegd zo gedaan. Agnes boekt twee nachten aan de voet van de Monte Rosa. Twee dagen later zitten we in de auto op weg naar Gressoney-La-Trinité. Onderweg houden we het gebergte zo goed als mogelijk in de gaten. Als we de autostrada verlaten zijn de sneeuwtoppen inmiddels volledig uit zicht. Het blijft spannend. We moeten nog 40 kilometer het Walsertal in. Het is een merkwaardig dal. We zijn nog steeds in Italië, maar de plaatsnamen zijn Frans of Duits.

Anton op de Birckenstocks

Rond vier uur arriveren we bij Residenza Le Marmotte in Staffal op 1.820 meter. Agnes heeft het perfect geregeld. Verder in het dal kunnen we niet. De weg stopt voor onze deur. We pakken uit en genieten nog een kwartier van de zon. Dan koelt het rap af. Na vier maanden nemen we afscheid van de Birkenstocks en trekken de Meindls aan. De zon schijnt nog op de besneeuwde toppen. Ze zien er anders uit, maar dat is logisch, bedenk ik. Morgen verder op onderzoek!

Ik heb Agnes wel eens vaker de bergen ingelokt. Niet altijd met succes. Stijgen gaat wel, zij het onder luid protest, maar met dalen heeft ze veel moeite. Het moest dus een lichte wandeling worden. Uiteindelijk lukt het me toch om haar voor een ‘medium’ wandeling te strikken. Per slot van rekening moet ik zelf ook een beetje aan mijn trekken komen. Tact is vervolgens van levensbelang. Bij de eerste klachten over te steile paadjes moet ik niet direct opgeven. “Voorbij de boomgrens wordt het altijd vlakker” maak ik Agnes wegwijs.

Agnes is moe

Na drie uur bereiken we een uitgestrekte alpenweide. Hier heerst het rijk van de Marmotten. Met scherpe fluitsignalen kondigen ze onze komst aan. Op enige afstand ontwaar ik een berghut. “Ga jij maar”, zucht Agnes, “ik kan niet meer”. Tijd om mijn tweede troef te spelen, en ik roep: “Achter de hut is het Lago, daar kan Frommel lekker zwemmen!” Binnen een kwartier genieten we samen van een zuppa di gulash in het ‘Adler’s Nest’. Het nest biedt prachtig uitzicht op diverse sneeuwtoppen van de Monte Rosa. Ik maak wel 30 foto’s. Ik twijfel. Soms lijkt het op ons uitzicht vanuit Ponti, dan weer niet…

img_0234

De volgende ochtend zitten we aan de koffie bij het barretje om de hoek. We genieten nog na van de wandeling, maar ik heb nog steeds geen zekerheid. Ik laat mijn wazige ingezoomde iPad foto van ons uitzicht in Ponti aan het personeel zien. “Sorry, I don’t know for sure, but Alessandro knows and he will be here in a few minutes”. Vijf minuten later arriveert Alessandro. Naast bareigenaar, is hij berggids en reddingswerker. Hij heeft zo meteen een klimexamen maar heeft wel even tijd om naar mijn scherm te kijken. Met kloppend hart toon ik hem de foto. Alessandro herkent de silhouetten van de bergkammen direct. “On the left is Castore, in the middle the two Lyskamms and on the right the Gnifetti peak. Behind that peak you can see the Dufourspitze”. Ik ben met stomheid geslagen. Hij beschrijft het complete Monte Rosamassief! Zeer voldaan rijden we terug naar Ponti, nog 200 kilometer….

aeb09345-ca6f-4818-b012-79b05f939969 

La Porta della Zia Nini (De deur van tante Nini)

La porta della zia Nini

Al twee jaar zeul ik een deur achter me aan. Het is een erfstuk, dus daar moet je iets mee. Het loodzware gevaarte komt uit het appartement van tante Nini. Tante is de ongetrouwde oudere zus van mijn vader. Frankje mocht studeren, Nini niet.

Tante Nini
Tante Nini

Vaak was ze zuur en kribbig. Ze was lerares op een basisschool, maar had volgens mij een pesthekel aan kinderen. Ze sloeg ze ook. Dan gingen die ouders zeuren bij het schoolhoofd en kreeg ze een reprimande. Maar als kind waren wij nooit bang van Tante. Rond Sinterklaas verheugden we ons altijd op haar komst. Ze hoorde erbij. Ik vond dat ze groot gelijk had dat ze die mormels af en toe een draai om de oren gaf. Mijn vader deed dat ook bij ons…

Tante is niet meer. Ze heeft de gezegende leeftijd van 94 bereikt. Ze had alles aan het Wereld Natuur Fonds kunnen nalaten maar dat deed ze niet. Ze was uit traditioneel hout gesneden. Haar vermogen had ze geërfd van haar vader en ze vond dat alles ook weer doorgegeven moest worden aan diens kleinkinderen, ook al waren die dan van haar broer.

Dr. van Praag
Dr. van Praag

Zo kwam La porta della zia Nini bij mij terecht. Tante had de deur ook al haar hele leven achter zich aan gesleurd. Molenaars bewaren alles. Oorspronkelijk was het de voordeur van de praktijk van haar grootvader Dr. van Praag (1864-1948), de huisarts van Wassenaar aan het Dorpsplein. Alles bij elkaar voldoende reden om tantes deur met egards te behandelen, hoe lomp en zwaar die ook is.

Ook al is het een onding, hij is wel mooi, met sierlijk snijwerk en ornamenten. Als voordeur is die anno nu echter niet meer geschikt. Met slechts 193 cm in lengte, past hij nergens meer. Tante heeft de deur in haar Turnhoutse appartement uiteindelijk zelfs tot kastdeur moeten degraderen.

Wij hadden goede hoop dat hij in Italia wel zou passen. Italianen zijn een maatje kleiner en onze boerderij in Piemonte moest behoorlijk verbouwd worden. Alle ramen en deuren moesten worden vervangen. Maar zelfs de plattelandsmaten bleken hier te groot. Ons zwembad bood uitkomst. Het is een voornaam bad geworden en daar past een voorname toegangspoort bij. Vanaf de schuur opent zich nu La Porta, waarna een zwevende trap toegang geeft tot La Piscina. Een waardige bestemming voor de deur uit het dorp met de wassende maan.

6ff899d5-ec2c-4588-a73b-75618d1a14d6

Agosto (Augustus)

Het is een fabel dat alle Italianen de hele maand Augustus op vakantie gaan. Behalve 15 augustus, dan is het Ferragosto. Dan is werken ook echt verboden. Op bevel van keizer Augustus. In de wijde omgeving is er zelfs geen zagende noch maaiende boer te horen.

In de week rond 15 augustus wordt er wel hard gewerkt aan de ‘Sagra’. Een groot eetfestijn waar je met wildvreemden aan lange tafels zit. Iedereen is welkom, ook toeristen. Je sluit gewoon aan in de rij en wacht tot er een plekje vrijkomt. Het eten is Italiaans goed. In Roccaverano hadden we zelfs varken aan het spit. Met veertig man staff, van 8 tot 88 jaar, is alles tot in de puntjes georganiseerd. Moeiteloos worden er voor een paar honderd man vijf gangen (antipasto, primo, secondo, robiola, dolce) uitgeserveerd.

SagraRoccaverano2

Dat moet in Rotterdam ook kunnen, dacht Donatella! Donatella Civile geeft Italiaanse les in Rotterdam. Van Donatella krijg je zin in Italië. De organisatie van de eerste Rotterdamse Sagra* lijkt me dan ook in goede handen!

Iemand die de traditie van augustus nog altijd koestert is Angelo Betti. Ik kom al 25 jaar op dit legendarische adres aan de Schiekade. Steevast is hij de eerste twee weken van augustus gesloten. Basta Così! Dan gaat famiglia Betti naar Crasciana in de bergen van Toscane. Nog steeds kom ik er voor de pizza ‘zucchini’ (kaas, geen tomaten, courgettes, ontbijtspek). Die is nergens anders te krijgen. Zelfs in Italië niet. De Italiaanse ‘pancetta’ kan overigens niet tippen aan onze ontbijtspek.

Ga met Italianen niet in discussie over de ideale pizza. Er is er geen één die hetzelfde deeg gebruikt en ze hebben allemaal gelijk. Onze favoriet hier, is die van Frankino in Loazollo. De bodem is extreem dun en krokant. Hier zie je geen borden met opzij geschoven korsten.

Een andere fabel is dat Italianen geen degelijk bouwwerk afleveren. Het drama in Genua spreekt dit misschien tegen en wellicht hebben we geluk gehad, maar ons bouwteam onder leiding van GianMaria is een schoolvoorbeeld van ‘niet lullen maar poetsen’. Elke verbouwing wordt hier begeleid door een geometra (bouwkundig ing.) zodat je verzekerd bent van een degelijke constructie. Met 37 graden werken ze ook, zelfs op zaterdag en….. na 1 augustus werken ze gewoon door!

GianMaria

Wij hadden allang de hoop opgegeven om in 2018 een zwembad te realiseren. De hevige regenval in mei had de bouw een maand vertraagd. Pas op 25 juni arriveerde de eerste graafmachine. Ze zouden nooit meer klaar zijn voor 1 augustus. En dan wordt het eind september. En ’t is weer voorbij die mooie zomer…
Tenminste, zo dachten wij. Dus volgende week toch: La Piscina!

* De Rotterdamse Sagra op zondag 16 september, aan de Hoogstraat, 13:00 uur. Natuurlijk al uitverkocht!   www.derotterdamsesagra.nl

(foto 1 en 2 met dank aan Marielle Bleekrode)